همانطور که می دانید زانو از مهم ترین و در عین حال از پیچیده ترین بخش های بدن می باشد که ساختار بسیار پیچیده ای دارد و از مفصل هایی در بدن می باشد که تحت فشارهای بسیاری قرار می گیرد.
در حقیقت زانو بزرگترین مفصل موجود در بدن می باشد که برای حرکت های حیاتی سیستم و ساختار بدن به کار برده می شود و آسیب پذیری بالایی دارد.
برخی از آسیب هایی که در ناحیه زانو به وجود می آیند را می توان با انجام یک سری اقدامات ساده رفع کرد تا دیگر نیازی به جراحی برای اصلاح وجود نداشته باشد.
البته ناگفته نماند که تمامی آسیب هایی که به زانو وارد می شوند را نمی توان به آسانی رفع کرد و اینکه چگونه بهترین کار را برای مراقبت از زانو انجام دهید می تواند از عوارض بالقوه یا ناتوانی طولانی مدت و شایع ترین آسیب های زانو جلوگیری کرد.
شایع ترین آسیب های زانو
از شایع ترین آسیب های زانو که در زمان مواجه شدن با آن ها باید به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه شود تا درمان در کوتاهترین زمان ممکن انجام شود به شرح ذیل می باشند که هر یک را به اختصار برایتان توضیح داده ایم.
رباط
یکی از عواملی که کار اتصال استخوان ها را بر عهده دارد رباط می باشد که مانند طناب قوی استخوان ها را به یکدیگر متصل می کند. زانو از چهار رباط به نام های رباط صلیبی قدامی، رباط صلیبی خلفی، رباط جانبی داخلی و رباط جانبی خارجی تشکیل شده است که مراقبت از این رباط ها از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد زیرا ممکن است در صورت آسیب دیدگی های شدید نیاز به تعویض مفصل زانو پیدا کنید.
تاندون
این بخش از زانو از بافت های سختی تشکیل شده است که عضلات را به استخوان متصل کرده و باعث ثابت ماندن و ثبات آن ها می شود.
عضلات
بدون شک به این موضوع اشاره کنید که عضلات از لحاظ فنی بخشی از مفصل زانو نمی باشند بله در این رابطه حق با شماست ولی باید بدانید که عضلات به اندازه مفصل ها دارای اهمیت می باشند و باعث تقویت پا و انعطاف پذیری مفصل زانو نیز می شوند.
بد نیست که این موضوع را نیز بدانید که آسیب زانو اغلب در طول فعالیت های ورزشی سنگین رخ می دهد که از علائم آن می توان به درد، تورم و مشکلاتی در تحمل وزن اشاره کرد.
از دیگر آسیب هایی که ممکن است در ناحیه زانو با آن مواجه شوید.
رگ به رگ شدن و کشش
رگ به رگ شدن مفصل و کشش مفصل های زانو باعث می شوند که فشارها و آسیب هایی نیز در ناحیه رباط مفصل زانو وارد شود و در واقع باعث مجروح شدن رباط ACL می شود.
این قبیل آسیب ها معمولا در ورزش هایی ماند فوتبال و بسکتبال اتفاق می افتد که اغلب با یک ضربه محکم و ناگهانی در ناحیه زانو ایجاد تورم می کند
پارگی مینیسک
قطع به یقین می دانید که پارگی مینیسک به طور کلی در اثر تاب خوردن زانو در زمان ورزش کردن و بر اثر چرخیدن روی پاشنه پا و یا در اثر برخورد با افراد دیگر اتفاق می افتد. البته افزایش وزن نیز در این مورد تاثیر گذار می باشد از علائم پارگی مینیسک می توانیم به درد سفتی، تورم، قفل کردن و کاهش دامنه حرکت اشاره کرد.
شکستگی
شکستگی در ناحیه زانو اغلب بر اثر افتادن، تصادف با وسیله های نقلیه متفاوت و تماس در اماکن ورزشی و درحین انجام فعالیت ورزشی به وجود می آید. شایعترین استخوان در اطراف زانو که شکسته میشود استخوان کشکک میباشد.
پیشگیری از آسیب های زانو
برای جلوگیری از شایع ترین آسیب های زانو می توان راه ها و روش های زیر را انجام داد.
- انجام حرکات کششی قبل و بعد از ورزش
- گرم کردن پاها قبل از انجام فعالیت های ورزشی
- قوی گردن ماهیچه های پا به وسیله دوچرخه پایی، کارکردن با وزنه و استفاده از پله
- اجتناب کردن از تغییرات ناگهانی در حین ورزش
- انتخاب کفش مناسب
- حفظ وزن مناسب و سالم
- پوشیدن لباس ورزشی مناسب
زمان مراجعه به پزشک
گفتیم که زانو از حساس ترین و مهم ترین بخش بدن می باشد که باید مراقبت های جدی بسیاری از آن شود تا دچار شایع ترین آسیب های زانو نشویم.
اما در صورتیکه در ناحیه زانو خود احساس درد کرده و یا صدای تق تق در زانوی خود شنیدید حتما باید به بهترین متخصص ارتوپد در تهران مراجعه کنید زیرا ممکن است در چنین شرایطی زانو به طور ناگهانی از زیر ران در رفته و جابه جایی در ناحیه زانو صورت گیرد.
همچنین در شرایط زیر نیز باید به متخصص ارتوپد نیز مراجعه شود.
- زمانیکه درد شدید در ناحیه زانو احساس می کنید
- در صورتیکه به صورت لنگ لنگان حرکت می کنید و یا به اصطلاح لنگش دارید.
- در مواقعی که نمی توانید زانوی خود را به خوبی حرکت دهید
- زمانیکه زانو دچار تورم شده شده است
بارها اشاره کردیم که زانو از بزرگترین و در عین حال حساس ترین مفصل بدن می باشد. مفصلی که با حرکت های نا به جا، ضربه های ناکهانی و یا حتی رژیم های غذایی نامناسب ممکن است کارایی خود را از دست داده و مشکلاتی را برای شما به وجود آورد.
با بالا رفتن سن و سال مفصل زانو آسیب پذیر تر خواهد شد اما اگر این بالا رفتن سن با بیماری هایی همچون پوکی استخوان و یا آرتریت همراه باشد بدون شک احتمال تخریب مفصل نیز افزایش پیدا خواهد کرد و این موضوع می تواند مشکلات فراوانی همچون زانو درد، مشکل در راه رفتن، نشستن و برخاستن برای فرد به همراه داشته باشد.
ضربات و صدماتی که به صورت ناگهانی به مفصل و زانو وارد می شود از شایع ترین آسیب هایی می باشد که منجر به تخریب شدن مفصل زانو می شود. ضرباتی همچون پیچش غیر طبیعی، سقوط بر روی زانو، خم شدن غیر طبیعی، فشار آمدن به مفصل و…
در چنین مواردی این احتمال وجود دارد که زانو و ساق پای شما بی حس شده و شما احساس ضعف و سردی کنید ودر موقع راه رفتن از ناحیه زانوی خود صداهایی را متوجه شوید توجه داشته باشید که اگر این آسیب دیدگی ها همراه با کشیدگی، دررفتگی و یا حتی آسیب دیدگی رباط ها و تاندون ها باشد جبران آن بسیار دشوار خواهد بود.
شغل هایی که به زانو آسیب می زنند:
برخی از شغل ها وجود دارند که در آسیب دیدگی زانو می توانند نقش بسیار مهمی داشته باشند که در ادامه مطلب به برخی از آن ها اشاره کرده ایم.
کارهای نظافتی
اگر شغل شما به گونه ای است که مدام در حال تمیز کردن خانه و یا محیط های عمومی هستید باید بگوییم که احتما اینکه شما دچار آسیب دیدگی های زودرس زانو شوید وجود دارد.
افرادی که شغلشان نظافتی می باشد از جمله افرادی هستند که در خطر بیماری های زانو قرار دارند. آماس کاسه زانو یکی از شایع ترین مشکلاتی است که این دست از افرادبا آن مواجه می شوند زیرا فشارهای زیادی را به زانوهایشان تحمیل می کنند.
بدون شک اگر در زمان کار کزدن وزن بدن خود را بر روی زانو انداخته و زانو متحمل بارسنگین باشد احتمال آسیب دیدگی بسیار بالا می باشد.
نجاری و ساخت و ساز
افرادی که به فعالیت هایی همچون نجاری و ساخت وساز مشغول می باشند به خاطر انگیزه ای که در ساخت و سازهای مداوم دارند زانوهای خودرا خم کرده و با این کار باعث می شوند که فشارهای بسیاری به مفصل زانو وارد شود.
این دست از افراد اگر به پوکی استخوان مبتلا نباشند هم استخوان هایشان را زودتر از آنچه فکرش را بکنند دچار آسیب دیدگی می کنند.
بنایی و لوله کشی
بناها، کاشی کارها و سنگ تراش ها افرادی هستند که نه تنها ساعت های بسیاری وزن بدن خود را به روی زانو می اندازند بلکه احتمال اینکه در زمان حمل مصالح از زانوهای خود به عنوان تکیه گاه استفاده کنند هم وجود دارد که خود این موضوع میزان آسیب دیدگی در زانو را در این افراد افزایش می دهد.
باغبانی
کار در باغ ها و مزارع شاید به ظاهر کار شیرین و لذت بخشی نشان داده شود ولی افرادی که به کار باغبانی مشغول هستند هم در دسته افرادی هستند که خطر آسیب دیدگی در ناحیه زانو در آنها نیز بسیار زیاد می باشد.
این افراد ساعت های بسیار طولانی را مشغول هرس کردن و کندن علف های باغ می باشند و همین موضوع فشار بسیار زیادی را به زانوهای آن ها وارد می کند.
مکانیکی
مکانیک ها و افرادی که در زمینه تعمیرات خودرو فعالیت دارند برای اینکه بتوانند ارتفاع بدن خودشان را با خودرویی که می خواهند آن را تعمیر کنند یکسان کنند مجبور به نشستن روی زانو می باشند و قرار گرفتن مداوم در چنین حالتی میزان آسیب دیدگی زانو را افزایش می دهد.
معدن کارها
کار در معدن سخت ترین کار ممکن می تواند باشد ساعت ها در مکانی تاریک مشغول فعالیت بودن وشاید برای ماه ها از خانواده دور بودن خود یکی از سخت ترین مسائلی است که این افرادبا آن ها مواجه هستند.
این افراد ساعت های بسیاری را باید در طول شبانه روز بر روی زانوهایشان بشینند و همچنین وسایل سنگین همچون تیشه و بیل را نیز با خود حمل کنند. نشستن طولانی مدت بر روی زانو همزمان حمل کردن وسایل سنگین خود از مواردی می باشد که می توانند آسیب های بسیاری را به ناحیه زانو این افراد وارد آورند.
ورزش حرفه ای
تحقیقات نشان داده است که انجام دادن برخی از ورزش ها می توانند برای بدن آسیب زا باشند. ساعت های طولانی تمرین کردن و آسیب هایی که ممکن است در جریان مسابقات برای فرد ورزشکار به وجود آید بدون شک سلامت فرد را به خطر خواهد انداخت.
سقوط از روی زانو، آسیب دیدن مفصل در اثر تمرینات و حرکت های کششی شدید آسیب های جدی بسیاری را می تواند به زانوی فرد ورزش کار وارد آورد.
بدون شک نمی توان از شغل هایی که در بالا به آن ها اشاره کردیم چشم پوشی کنیم و هیچکدام را انجام ندهیم تنها به این دلیل که دچار آسیب های شدید در ناحیه زانو نشویم.
طبیعی که هر یک از مشاغل بالا برای اینکه بتوانند نیازهای خود و خانواده خود را تامین نمایند باید شغلی داشته باشند که بتوانند کسب درآمد کنند.
بنابراین می توان مشاغل زیر را با رعایت نکات ایمنی نه چندان سخت و هزینه بر انجام داد تا هم بتوان به درآمد رسید و هم اینکه میزان آسیب دیدگی در مفصل زانو را نیز کاهش داد.
برای اینکه بتوانید از آسیب های ممکن بر زانو خود با توجه به شغلی که دارید دور باشید باید سعی کنید که بیش از اندازه استراحت نکنید، مراقب سقوط از ناحیه زانو باشید و همچنین وزن خود را در حالت نرمال نگه دارید.
شاید بسیاری از شما عزیزان به این موضوع اشاره کنید که کارتان سخت و دشوار است و نیاز به استراحت بسیار دارید باید بگوییم که کم تحرکی به این بهانه که بدن شما و خود شما نیاز به استراحت دارید باعث می شود که عضلات شما ضعیف شده و آسیب ها و دردهایی که در ناحیه مفصل خود احساس می کنیدبیشتر شوند.
بنابراین بایدبرای آرام کردن درد از فعالیت هایی که باعث آسیب زایی م یشوند پرهیز کرده و ورزش درمانی را تحت نظر پزشک متخصص انجام دهید
در صورتی که پزشکتان راه رفتن در آب، شنا کردن، و ایروبیک را ممنوع نکرده، میتوانید از این تمرینات برای تقویت عضلات و کاهش آسیب زانوهایتان کمک بگیرید.
درمان شایع ترین آسیب های زانو
یکی از راه های رایج برای درمان زانو درد دارو درمانی می باشد. کنترل درد برای مراقبت مناسب از فرد بیمار از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
استفاده از داروهای مسکن می تواند برای آن دسته از افرادی که آسیب دیدگی دائم یدارند بسیار موثر باشد. این دسته از افراد می توانند برای کاهش تورم و درد از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده کنند .
اما روش های درمانی متفاوت بسیاری برای درمام زانو در و آسیب های شایع آن وجود دارد. درمان هایی همچون فیزیوتراپی و ورزش
برای درمان به کمک فیزیو تراپی با مراجعه به متخصص فیزیو تراپ می توانید دوره درمان خود را با توجه به میزان آسیب دیدگی که در ناحیه زانو خود دارید انجام دهید.
فیزیوتراپ برای درمان پارگی رباط زانو برای شما برنامه مخصوصی را برنامه ریزی و طراحی می کند که به کمک آن برنامه سرعت بهبودی شما را تسریع تر کند شما با انجام فعالیت های فیزیو تراپی می توانید فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرید وزمان بهبودی خود را متغییر کنید.
هر چه فعالیت های فیزوتراپی خود را با دقت بیشتری انجام دهید بدون شک در مدت زمان کوتاه تری به نتیجه مطلوب خواهید رسید.
ناگفته نماند که طول درمان به کمک فیزیو تراپی 2 تا 12 هفته می باشد که شما می توانید برای اینکه زودتر به نتیجه برسید فعالیت های خود را بهتر و درست تر انجام دهید.
هدفی که یک فیزیو تراپیست برای درمان پارگی رباط زانو دارد شامل کاهش درد و ورم، بهبود دامنه حرکتی، انعطاف پذیری، استحکام و تعادل می باشد.