بررسی آناتومی زانو سه بعدی و شناخت ساختار داخلی آن
آشنایی با آناتومی زانو سه بعدی به افراد کمک می‌کند تا در طول زندگی به مشکلات و بیماری‌های مفصلی کمتری مبتلا شوند. با شناخت این مفصل، راحت‌تر می‌توان از آن محافظت کرده و از بروز آسیب به آن جلوگیری نمود. در مواردی که آسیب‌ها یا بیماری‌های مرتبط با زانو به مرحله‌ای پیشرفته برسند و درمان‌های غیرجراحی دیگر مؤثر نباشند، تعویض مفصل زانو به‌عنوان یک راه‌حل مؤثر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش می‌تواند به بهبود حرکت، کاهش درد و ارتقای کیفیت زندگی بیمار کمک کند. اگر می‌خواهید با ساختار داخلی زانو آشنا شده و شناخت کاملی نسبت به این مفصل پیدا کنید، کافی است تا پایان ما را همراهی کنید.
آناتومی زانو سه بعدی
قبل از آن که با آناتومی زانو سه بعدی آشنا شوید، خوب است که یک تعریف ساده از زانو داشته باشیم. این مفصل بالا تر از ساق پا و پایین تر از استخوآن ران قرار گرفته است. برای به حرکت در آوردن و خم و راست کردن پا، به این مفصل بسیار مهم نیاز است. از این رو، نقش این عضو در بدن، بسیار حیاتی است. این مفصل، یکی از مفاصل بسیار پیچیده بدن می باشد که از اجرای مختلفی تشکیل شده است. همه وزن بدن در هنگام ایستادن، راه رفتن و یا دویدن به این بخش از بدن منتقل می شود. از این رو، این قسمت باید کاملا قوی بوده و عملکرد مناسبی از خود نشان دهد.
وارد شدن فشار زیاد به این ناحیه، می تواند سبب بروز مشکلات و بیماری های مختلف در افراد شود. استخوآن کشکک، تاندون کشککی، تاندون چهار سر و ماهیچه های چهار سر، از مهم ترین اجرای تشکیل دهنده این مفصل می باشند. در این ساختار، ماهیچه ها به تاندون چهار سر متصل شده و شرایط را برای خم و راست کردن زانو فراهم می کنند.استخوان ران، درشت نی و کشکک از مهم ترین استخوان هایی هستند که در این مفصل نگه داشته می شوند. این قسمت توسط یک کپسول مفصلی و غشای زلزله ای پوشش داده می شوند. رباط ها نیز یکی دیگر از اجزای اصلی در این ناحیه محسوب می شوند. انتخاب استخوان ران از طریق همین مفصل به ابتدای استخوان درشت نی متصل می شود. استخوان نازک نی در داخل این مفصل قرار داده نشده است.
مفاصل تشکیل دهنده زانو
در آناتومی زانو سه بعدی، خوب است که با مفاصل موجود در زانو بیش تر آشنا شویم. در حالت کلی دو نوع مفصل در این ناحیه وجود دارد که عبارتند از:
- مفصل تیبیوفمورال
این مفصل از کنار هم قرار گرفتن استخوان ران و درشت نی تشکیل شده است. - مفصل پاتلوفمورال
این مفصل، از استخوان ران و کشکک در کنار یکدیگر تشکیل می شود.
در حالت کلی منظور از مفصل زانو، همان نوع اول می باشد. این مفصل است که در حرکت پا ها نقش اصلی و بسیار مهمی را ایفا می کند. - رباط های مفصل زانو
یکی از قسمت های مهم در آناتومی زانو سه بعدی، رباط ها هستند. این بافت های نواری وظیفه دارند که انتهای استخوان ها را به یکدیگر متصل کنند. این نوار های بسیار مستحکم، دو استخوان را در کنار هم قرار داده و از ایجاد فاصله بین آن ها جلوگیری می کنند. از طرفی، این نوار ها شرایطی فراهم می کنند تا استخوان های مفصل زانو فقط در جهت های خاصی حرکت کنند. مهم ترین رباط های قرار گرفته در مفصل زانو، عبارتند از:
- رابط جانبی داخلی
- رباط جانبی خارجی
این دو نوع رباط حرکت زانو به طرفین را کنترل می کنند. در حقیقت این رباط ها اجازه نمی دهند که زانو حرکت بیش از اندازه ای به چپ و راست خود داشته باشد.
بین استخوان درشت نی و استخوان ران نیز دو نمونه از این نوار های محکم وجود دارد. این دو نوع رباط را با نام های رباط صلیبی قدامی و رباط صلیبی خلفی معرفی می کنند. این دو نوع رباط، از حرکت های اضافی زانو به جلو و عقب جلوگیری می کنند.
بررسی کپسول مفصلی زانو
کپسول مفصلی زانو
در بررسی آناتومی زانو سه بعدی، باید با اجزایی به نام کپسول مفصلی آشنا شویم. این بخش، بافتی در زانو است که دور تا دور مفصل را پوشش می دهد. این بافت، قسمت پایین استخوان ران و قسمت بالای استخوان درشت نی را در بر می گیرد. این بافت مانند یک کیسه بسته عمل کرده که کشکک، درشت نی و استخوان ران را در خود نگه می دارد. رباط های جانبی و تاندون چهار سر نیز به این کیسه متصل شده اند. سطوح داخلی این کیسه، با استفاده از پرده نازکی پوشش داده شده است. در این لایه، مایعی ترشح می شود که به تغذیه غضروف ها کمک کرده و از اصطکاک استخوان ها نیز جلوگیری می کند.
بورس زانو
این بخش، یکی دیگر از اجزای مهم در آناتومی زانو سه بعدی می باشند. این قسمت در حقیقت کیسه مجازی می باشد که کمی مایع سینوویال در داخل آن وجود دارد. این کیسه ها اطراف زانو را پوشش داده و به تسهیل حرکت بافت های زانو کمک می کنند.
یکی از این کیسه ها بالای کشکک زانو قرار گرفته و دیگری بین کشکک و پوست زانو قرار گرفته است. در زیر کشکک و پشت تاندون کشکک نیز یک نمونه دیگر از این کیسه ها وجود دارد.
مینیسک زانو
این بخش که در آناتومی زانو سه بعدی دیده می شود، بافت محکمی بین ران و درشت نی می باشد. این بخش از جنس فیبروکارتیلاژ بوده و شبیه رباط و غضروف ها است. این بخش مانند ضربه گیر عمل کرده و فشار وارده به زانو را در سطح وسیعی پخش می کند. این قسمت حتی در حفظ میزان پایداری زانو نیز بسیار موثر است.قسمت بیرونی این بخش، دارای عروق خونی بوده و از این رو، قابلیت ترمیم شدن دارد. قسمت های داخلی این ناحیه، عروق خونی کمی داسته و معمولا به راحتی ترمیم نمی شوند. این بخش از زانو، فشار های وارد شده از طرف استخوان ران به استخوان درشت نی را به خوبی توزیع می کند تا از بروز آسیب به زانو ها جلوگیری شود.
تاندون و ماهیچه های زانو
در بررسی آناتومی زانو سه‌بعدی، خوب است که به تاندون و ماهیچه‌ها نیز اشاره کنیم. بافت تاندون‌ها بسیار محکم و مقاوم است و نقش مهمی در اتصال عضلات به استخوان‌ها دارد. ماهیچه‌ها و تاندون‌ها در ایجاد حرکت زانو و استحکام آن تأثیرگذارند. این موضوع در مقاله انواع پارگی تاندون زانو نیز به‌طور دقیق بررسی شده است، چرا که آسیب به این بخش‌ها می‌تواند حرکت زانو را به‌شدت مختل کند.
عکس تاندون و ماهیچه های زانو
نتیجه گیری
در بررسی آناتومی زانو سه بعدی متوجه می شویم که این بخش از بدن از قسمت های مختلفی تشکیل شده است. استخوان ران و درشت نی در این مفصل به هم متصل می شوند. این مفصل بسیار پیچیده با استفاده از رباط ها، تاندون و ماهیچه ها خم و راست شده و کنترل می شود. وزن بدن در حالت ایستادن و راه رفتن به این مفصل منتقل می شود. از این رو بسیار مهم بوده و باید از بروز آسیب به آن جلوگیری شود.
سوالات متداول درمورد آناتومی زانو سه بعدی
- مهم ترین عصب زانو در کدام قسمت قرار دارد؟
این عصب در پشت زانو قرار داشته و کنترل عملکرد ماهیچه ها را بر عهده دارد. - منظور از غضروف مفصلی زانو چیست؟
این غضروف از جنس هیالن بوده و بافتی سفید و لغزنده دارد. - وظیفه اصلی استخوان کشکک چیست؟
این استخوان وظیفه دارد فاصله تاندون چهارسر را از مفصل زانو بیش تر کند و نیروی عضله چهار سر را افرایش دهد.