از بیماریهای رایج در ناحیه زانو که به مفصل زانو هم میتواند آسیب برساندبیماری بلانت می باشد که در کلینیک زانو دکتر حبیب رشادی می خواهیم به علت بروز بیماری بلانت بپردازیم و درباره این صحبت کنیم که در چه شرایطی ممکن است به خاطر این بیماری نیاز به عمل تعویض مفصل زانو داشته باشید.
بیماری بلانت چیست؟
گفتیم که از شایع ترین بیماری هایی که در ناحیه زانو به وجود می آیند بیماری بلانت می باشد که به علت اختلال در رشد بالایی استخوان درشت نی به وجود می آید به این صورت که بخش بیرونی به رشد خود ادامه می دهد در صورتیکه بخش داخلی هیچگونه رشدی ندارد و این مسئله باعث می شود که رشد استخوان به جای رشد مستقیم به سمت خارج انحنا پیدا کرده و زانو به شکل پرانتزی در آید. این مشکل نه تنها موجب انحراف زانوها می شود بلکه آرتروز زودرس را هم به دنبال دارد. این بیماری دارای انواع مختلفی می باشد.
انواع بیماری بلانت
- بیماری بلانت در اطفال
- بیماری بلانت در نوجوانان
پرانتزی بودن پاها در کودکان زیر دو سال نسبتاً طبیعی می باشد و تا 18 الی 24 ماهگی این اختلال بهبود پیدا خواهد کرد. در واقع بیماری بلانت در همین سن به وجود می آید اما شکل پرانتزی پا بهبود پیدا نمی کند و با گذر زمان نیز بدتر خواهد شد.
بیماری بلانت از زمان تولد تا سن 3 سالگی به وجود می آید و معمولا هر دو پا را در گیر خواهد کرد و یک اختلال دو سویه به حساب می آید. این بیماری تنها در استخوان درشت نی به وجود می آید و از شایع ترین بیماری ها در میان اطفال و نوجوانان می باشد.
اما بیماری بلانت نوجوانان در سن 10 سالگی به بالا رخ می دهد و تنها ممکن است یک پا را درگیر کند و اختلال یک سویه دارد. بیماری بلانت در نوجوانان معمولا در دو استخوان درشت نی و استخوان ران به وجود می آید.
سوالات مربوط به علل بروز بیماری بلانت
همانطوز که می دانید غضروف مفصل آسیب دیده می باشد که در اثر بیماری آرترین نازک خواهد شد. به دنباله نازک شدن غضروف مفصل به موازات پیشرفت مینیسکها یا محافظهای مفصل زانو که دو ساختار سه گوش در دو طرف زانو دارند، نیز در اثر پیشرفت آرتریت تحلیل میروند. پس اگر ین آسیب دیدگی در یک سمت مفصل زانو بیشتر از سمت دیگر باشد زانو شکل طبیعی خود را از دست خواهد داد و شکل پرانتزی میگیرید.
بله می توان زانوهای پرانتزی را عمل کرد که بری این کار نیاز به مشاوره متخصص ارتوپد می باشد. دوره نقاهت این عمل جراحی سخت است زیرا که در این عمل استخوان بریده می شود و جوش خوردن آن زمان زیادی نیاز دارد. چیزی نزدیک به 3 الی 6 ماه نیاز است که شخص بیمار مجدد فعالیت های روزمره خود را آغاز کند.
علل بروز بیماری بلانت
متاسفانه باید بگوییم که علت واضح و مشخصی برای این بیماری وجود ندارد هرچند که برخی از پزشکان و متخصصان بر این باور و عقیده هستند که ترکیبی از چند مسئله می تواند موجب ایجاد این بیماری شود. عواملی همچون ژنتیک، محیط و عوامل مکانیکی. نکته ای که باید درباره علل بروز بیماری بلانت بدانید این است که این بیماری معمولا پیشرونده می باشد و در بچه های چاق، کوتاه قد و آن دسته از کودکانی که خیلی زود راه میافتند بیشتر مشاهده شده است.
علائم بیماری بلانت
واضح ترین نشانه از بیماری بلانت انحنای پا در ناحیه زیر زانو می باشد. آن دسته از کودکانی که سن کمتری دارند این مسئله معمولا دردناک نمی باشد البته می تواند در نحوه راه رفتن آن ها تاثیر گذار باشد. قبل تر هم اشاره کرده بودیم که بیماری بلانت با مرور زمان می تواند منجر به آرتروز مفصل شود و در موارد بسیار حاد در راه رفتن فرد مشکل ایجاد خواهد کرد.
آن دسته از کودکانی که مبتلا به بیماری بلانت می باشند متاسفانه یکی از پاها و یا هر دوتا پای آن ها شکل پرانتزی به خود خواهد گرفت که در علم پزشکی به این اختلال ژنو واروم می گویند. این مسئله موجب شکایت بسیاری از نوجوانان خواهد شد که از درد زانو شکایت دارند.
تشخیص بیماری بلانت
بیماری بلانت و پرانتزی بودن پای کودک برای اولین بار زمانی تشخیص داده میشود که کودک را برای انجام معاینات معمولی نزد پزشک می برید. وقتی که این اختلال تشخیص داده شود باید کودک را نزد متخصص ارتوپد ببرید.
به خاطر داشته باشید که اگر این بیماری در سنین بالاتری تشخیص داده شود تغییرات در پاها به صورت واضح تری در تصویر برداری هایی که توسط اشعه ایکس انجام می شود دیده خواهند شد.
برای تشخیص بیماری بلانت انجام دادن معاینه های دقیق و عکسبرداری از پا امری کاملا ضروری می باشد.چرا که در این روش عکسبرداری خیلی بهتر ناهنجاری های استخوان درشت نی و تغییرات به وجود آمده در صفحه رشد استخوان زیر زانو نمایش داده خواهند شد و متخصص ارتوپد با توجه به تصاویری که در دست دارد با اشعه ایکس بهتر می تواند وضعیت زانو را مورد بررسی قرار دهد و میان بیماری بلانت و رشد طبیعی استخوان تمایز قائل شود زیرا در بیماری بلانت حالت پرانتزی شدن پا بسیار شدید می باشد.
درمان بیماری بلانت
تصمیمی که برای درمان بیماری بلانت گرفته می شود بیشتر به سن کودک در زمان تشخیص و شدت انحراف پاها بستگی دارد. در صورت خفیف بودن انحنا در کودک زیر دو سال روند درمان و پیشگیری از پیشرفت آن باید کودک تحت نظر جراح ارتوپد قرار گیرد. که در اغلب موارد مشخص خواهد شد که انحنای زانو رشد طبیعی خود را طی می کند و در یک دوره زمانی یک ساله هیچ درمانی صورت نخواهد گرفت.
اما اگر تشخیص این مسئله در سن 4 سالگی انجام شود می توان با استفاده از آتل های ارتوتیک که تنظیم آن توسط متخصص ارتوپد انجام شود روند درمان را طی کرد. این آتلها، که با نام آتلهای KAFO شناخته میشوند، از بالای ران تا نوک انگشتان پا هستند که مدل های مختلفی داشته و هدف تمامی آن ها هدایت تدریجی رشد پا به سمت حالت صاف می باشد به شکلی که زانو و پا به خوبی بدون هیچ انحنایی تراز شوند.
مسئله مهم در روش درمان آتل این است که آتل هر کودک، مخصوص خود او طراحی خواهد شد و نیاز به قالب گیری دارد. بعد از آن رشد پاها با استفاده از آتلبندی توسط یک متخصص، از طریق معاینات بعدی و رادیولوژی از پاها، کنترل خواهد شد.
در صورتیکه کودک شما سنش بالای 4 سال باشد باید بگوییم که برای درمان بیماری بلانت نیاز به عمل جراحی دارد. این جراحی می تواند از وخیم تر شدن بیماری جلوگیری کرده و مانع از آسیب همیشگی و رشد استخوان درشت نی شود.
مطالب مرتبط را در ادامه مشاهده کنید
2 Comments
سلام وقت بخیر. من تو دوران نوجوانی متوجه شدم که ماهیچه ی پای چپم به سمت بیرون کج شده. پیش دکتر عمومی رفتم، اما بدون اینکه معاینه خاصی انجام بدن گفتند که من اشتباه می کنم و پاهام مشکل خاصی نداره. اما الان ۳۱ سالم، کجی ساق پاهام بیشتر شده. قسمت زانو و مچ پاهام بهم میچسبه، اما قسمت ساق پای چپم قشنگ به سمت بیرون کج شده و ظاهر خوبی نداره. گاهی هم در پای چپم و اطراف زانو احساس درد می کنم. کمبود ویتامین D هم دارم. آیا من بیماری بلانت دارم؟ لطفا راهنماییم کنید.
سلام. ایا عکس دارید؟