در مقاله های قبلی سایت کلینیک زانو عنوان کردیم که علت پارگی رباط صلیبی و آسیب دیدگی رباط صلیبی چیست؟ در این مقاله می خواهیم اشاره ای به عمل جراحی رباط صلیبی داشته باشیم.
مفصل زانو
آیا می دانستید که زانو بزرگترین مفصل بدن به حساب می آید؟!
مفصل زانو از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان در اصل تشکیل شده است. استخوان ران، استخوان ساق و استخوان کشکک سه استخوانی هستند که مفصل زانو را تشکیل داده اند.
همچنین مفصل زانو دارای لیگامان های قوی یا رباط هایی می باشد که استخوان ها را به هم متصل میکند و مانع از این می شود که استخوان های تشکیل شده مفصل در هر جهتی حرکت کنند.
در حقیقت وظیفه لیگامان های زانو تسهیل در حرکت استخوان ها تنها در جهت مشخص می باشد.
رباط های زانو
- رباط متقاطع قدامی (ACL)
- رباط متقاطع خلفی(PCL )
- رباط کلترال داخلی(MCL)
- رباط کلترال خارجی (LCL)
این رباط ها بصورت ضربدری در مقابل هم قرار میگیرند، وظیفه اصلی آن ها جلوگیری کردن از لغزیدن ساق پا به جلو و عقب می باشد.
رباط صلیبی
رباط صلیبی در واقع همان لیگامان های زانو می باشد که مهم ترین نوع آن ها رباط صلیبی جلویی می باشد.
بدون شک این را می دانید که از عوامل مهم ثبات هر مفصل بسته به سالم بودن ساختمان رباط آن مفصل دارد و اگر مفصلی در حالت طبیعی دچار تحریک زیادی شود این رباط است که نقش مهمی را در این بین ایفا می کند.
قدرتی که رباط صلیبی جلویی دارد برابر قدرت رباط داخلی و نصف قدرت رباط متفاطع می باشد.
نام دیگر رباط متقاطع جلویی رباط صلیبی قدامی می باشد که جزء رباط هایی است که در صورت انجام فعالیت های زیاد دچار آسیب دیدگی های شدید خواهد شد.
ما امروز در کلینیک زانو دکتر حبیب رشادی می خواهیم شما را با جراحی رباط صلیبی بیشتر آشنا کنیم.
آسیب رباط صلیبی قدامی(ACL)
آسیب دیدگی این رباط زمانی رخ می دهد که شما در حال دویدن هستید و ناگهان از سرعت خود کم کرده و تغییر مسیر می دهید یا به گونه ای می چرخید که باعث چرخش و یا خم شدن رانو به سمت دیگر می شوید.
نحوه دیگر آسیب دیدگی رباط صلیبی معمولا در اثر ضربه مستقیم می باشد که به زانو وارد شده است و نتیجه آن باز شدن بیش از اندازه زانو و یا خم شدن آن به سمت داخل می باشد.
در حقیقت می توان اینگونه عنوان کرد که آسیب دیدگی رباط صلیبی در سه درجه مختلف دسته بندی می شود:
- آسیب دیدگی درجه 1 که باعث پارگی خفیف، ناپایداری و خونریزی پایین در ناحیه زانو می شود
- آسیب دیدگی درجه 2 که این نوع از آسیب دیدگی رباط صلیبی خونریزی وجود دارد اما پارگی ناقض می باشد و به دلیل پارگی ناقص تا حدی بی ثباتی به وجود می آید
- آسیب دیدگی درجه 3 که باعث از هم گسیختگی فیبرها به طور کامل می شود
فعالیت هایی که باعث آسیب دیدگی رباط صلیبی می شوند
در فعالیت هایی همچون انجام ورزشهای بدون برخورد از قبیل اسکی، ژیمناستیک و تنیس، انجام ورزش های پُر برخورد مانند: فوتبال، بسکتبال و راگبی و همچنین تصادف با وسایل نقلیه از مواردی شایعی هستند که می توانند به رباط صلیبی آسیب جدی وارد کنند
علائم آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی یا ACL
برخی از افرادی که در صورت آسیب دیدگی درناحیه زانو به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه کرده اند عنوان می کنند که در زمان آسیب دیدگی در زانو خود صدای تق تق شنیده اند و احساس می کنند که زانو آن ها خالی شده است.
بعد از چند ساعت که از آسیب دیدن رباط صلیبی بگذرد زانو به علت خونریزی در بخش عروق آسیب دیده متورم خواهد شد البته پس از بهبود این تورم اکثر افراد میتوانند وزن خود را روی زانوی آسیب دیده تحمل کنند اما در آن احساس ناپایداری میکنند.
عوامل که در پارگی ACL موثرند
عواملی که در پارگی رباط صلیبی نفش موثری دارند و نشان دهنده این است که فرد نیاز به جراحی رباط صلیبی دارد عبارتند از:
- عوامل محیطی همچون انجام ورزش هایی که باعث پریدن و دویدن فرد شده و احتمال آسیب دیدن رباط صلیبی در آن زیاد است
- عوامل آناتومیک که در این مورد احتمال آسیب دیدن رباط صلیبی جلویی در قسمت میانی بیشتر از سایر بخش ها خواهد بود این مورد در خانمهای ورزشکار بسیار زیاد رخ می دهد
- عوامل هورمونی دیگر عامل موثر در پارگی رباط صلیبی می باشد. افزایش سطح هورمون استروژن احتمال پارگی را در رباط صلیبی افزایش می دهد.
تشخیص پارگی رباط صلیبی
عوامل و علت های بسیاری وجود دارند که نشان دهنده پارگی رباط صلیبی می باشند.
اما تشخیص پارگی و جراحی رباط صلیبی با بهترین متخصص ارتوپد در تهران می باشد.
پارگی رباط صلیبی می تواند به صورت کاملی یا ناقص باشد که اغلب با آسیب دیدن رباط های دیگر، کپسول مفصلی، غصروف و منیسک همراه می باشد.
همانطور که گفتیم تشخیص آن باید توسط پزشک متخصص انجام شود و یا با انجام تست ام آر آی به پارگی آن تشخیص داد.
در اکثریت موارد تورم مفصل به علت خونریزی داخلی می باشد و این تورم در عرض چند ساعت بروز می کند.
باید دقت داشته باشید که پارگی رباط صلیبی همراه با در رفتگی یا نیمه در رفتگی کشکک زانو باشد بنابراین معاینه دقیق کشکک زانو را نیز نباید فراموش کنید.
جراحی رباط صلیبی
جراحی رباط صلیبی به خاطر بازگرداندن پایداری مجدد به زانو می باشد به طوری که شما همانند روزهای نخست بتواند فعالیت های روزمره و ورزشی خود را انجام دهید.
باید اشاره داشته باشیم که پارگی رباط صلیبی قدامی با بخیه زدن ساده بهبود پیدا نخواهد نکرد.
پس به جراحی این پارگی ها ترمیم نمی گویند بلکه به آن بازسازی مجدد گفته می شود.
علت اینکه به جراحی رباط صلیبی بازسازی می گویند این است که متخصص ارتوپد بافت دیگری را که معمولا یک لیگامان است از قسمت دیگر بدن به ناحیه ای که لیگامان متقاطع قدامی بوده است منتقل میکند تا جایگزینی برای بافت قبلی شده و به نوعی داربستی برای ترمیم لیگامان باشد.
این نوع جراحی تقریبا 90 درصد موفقیت آمیز بوده است و بعد از مدت زمان 6 ماه فرد بهبودی خود را بدست آورده است و توانسته است که فعالیت های خود را مجدد مانند روز اول از سر گیرد.
این نوع جراحی معمولا توسط جراح آرتروسکوپ انجام می شود.
اقدامات بعد از جراحی رباط صلیبی
- بعد از جراحی رباط صلیبی باید حداقل 2 ماه استراحت کنید و تحت نظر باشید
- فیزیوتراپی انجام دهید و برای راه رفتن از عصا کمک بگیرید
- بعد از 6 ماه که ریکاوری مناسبی داشته باشید می توانید فعالیتهای ورزشی خود را مجدد آغاز کنید
به خاطر داشته باشید طول درمان این عمل جراحی برای هر فرد متفاوت می باشد ممکن است درمان فردی 6 ماه طول بکشید و در شخص دیگری یک سال زمان لازم باشد تا بهبودی کامل را بدست آورد
اگر دوران درمان کوتاه شود، امکان آسیب دیدگی مجدد وجود دارد از طرفی اگر ورزشکار هستید و برای مدت زمان طولانی تمرین نکنید امکان آسیب دیدگی سریعتر در شما وجود دارد.
در نهایت اینکه
یکی از سخت ترین جراحی های مربوط به پا و زانو جراحی رباط صلیبی می باشد.
در ابن مقاله برایتان عنوان کردیم که چه مواردی می توانند بر پارگی این رباط تاثیر گذار باشند و اینکه بعد از عمل جراحی چه اقداماتی را باید انجام دهید.
شما عزیزان میتوانید سوالات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما از طریق سایت zanoclinic.com در میان بگذارید.
سوالات مربوط به جراحی رباط صلیبی
پارگی که در ناحیه رباط صلیبی زانو به وجود می آید می تواند جزئی و یا کامل باشد.
پارگی جزئی یا کامل رباط صلیبی اغلب با یک حرکت پیچش ناگهانی اتفاق میافتد که در آن فرد به سرعت متوقف شده و جهت خود را تغییر میدهد.
این اتفاق مخصوصا زمانی رخ می دهد که چرخش های به صورت محوری باشد یا اینکه فرد بعد از پرش فرود داشته باشد این مسئله باعث ضربه ناگهانی به زانو شده و منجر به پاره شدن رباط صلیبی زانو می شود.
در حقیقت باید بگوییم که جراحی ترمیمی ضرورتی ندارد و شما می توانید آن را به تاخیر اندازید.
اما باید در این زمان از ورزش کردن خودداری کنید. در صورت ایجاد جراحات دیگر مانند پاره شدن مینیسک باید جراحی بلافاصله انجام شود.
حداقل یک هفته بعد از عمل جراحی بهتر است که در خانه مانده و به خوبی استراحت کنید.
فعالیت های بدنی را می توانید بعد از 6 هفته از سر بگیرید.
اما اگر کار شما به گونه ای است که نیاز به بالا و پایین رفتن از نردبان یا داربست را دارید باید حداقل 4 ماه بعد از عمل جراحی کار خود را آغاز کنید و در این مدت به خوبی استراحت کنید.